در میان موج بدگویی‌های رسانه‌های غربی درباره نبود آزادی و حقوق بشر در ایران، کوه‌های چالدران ایران، به محل تجمع ارامنه از تمام جهان تبدیل شده است.
به گزارش سرویس بین‌الملل «بازتاب»، خبرگزاری فرانسه این مراسم را تشریح کرده و می‌نویسد: چادرهای هزاران نفر از زایران در کنار کوه به چشم می‌خورد؛ هوا سرشار از عطر بخور است و صدای زنگ کلیسا، دره را پر کرده است.
این مراسم ویژه زایران میسحی ارمنی است که مراسم یادبود عید مأموریت قدیس «تادئوس» در قرن نخست را در قلب کوهستان‌های شمال غرب جمهوری اسلامی ایران برگزار می‌کنند.
در نیم قرن اخیر، هزاران نفر از زایران ارمنی، از ایران و کشورهای دیگر به غار کلیسا (کلیسای سیاه) می‌آیند تا سه روز با همراهان ارمنی خود، به عبادت و اعتکاف بپردازند. البته این نکته زمانی قابل توجه‌تر می‌شود که بدانیم این سنت در کشوری پیاده می‌شود که یکی از سردمداران اجرای قوانین اسلامی در جهان است و جالبتر از آن، این که ایران، موطن صدها هزار ارمنی و مجموعه‌ای از کلیساهای مهم از نظر تاریخی است.
«هائیک نوروزیان»، فروشنده صنایع و هنرهای دستی در ایران، می‌گوید: «اینجا مکانی برای جمع‌آوری مردم دور هم است تا یکپارچگی میان آنان در داخل و خارج ایران پدید آید؛ این مهمترین تاریخ تقویم آنهاست.»
امسال در این مراسم، بیش از چهار هزار نفر، بیشتر از ایران و کشور همسایه آنها ارمنستان و شمار بسیاری از ارمنیان ساکن کشورهای عرب، به ویژه سوریه و لبنان شرکت داشتند.این مراسم در کلیسایی بود که مهمترین بنای مسیحیت در ایران است و قدمت آن به دهه‌های نخست ایجاد این باور بازمی‌گردد.
«آنی» 32 ساله و مهندس کامپیوتر می‌گوید: «مهمترین نکته این است که ما این حق را در کشوری مسلمان داریم. در ترکیه، برخی کلیساهای ارامنه را خراب کرده‌اند، اما دولت جمهوری اسلامی به این ارزش‌ها احترام گذاشته و به آن ارج می‌نهد.»
باید گفت که این کلیسا در کنار قبر تادئوس و پس از کشته شدن وی به دست یک پادشاه غیر مسیحی، در 25 کیلومتری مرز ترکیه ساخته شده که حدود 1500 سال است که از جنگ‌ها و زلزله‌‌های حاکم بر این منطقه، جان سالم به در برده است.
ورودی غار کلیسا، با عکس بزرگان ارامنه و در کنار آن، عکس رهبران ایران؛ آیت‌الله خمینی (ره)، آیت‌الله علی خامنه‌ای، رهبر ایران و محمود احمدی‌نژاد پوشیده شده است.
همچنین مقامات ایرانی، آزادی‌های بسیاری در برگزاری مراسم مذهبی، به ارمنی‌ها و رعایت قوانین پوشش اسلامی داده‌اند و زنان می‌توانند بدون حجاب در این منطقه حضور یابند، البته آنان در کلیسا با حجاب وارد می‌شوند.
«گئورک وارطان»، از نمایندگان ارمنی‌ها در مجلس ایران، می‌گوید: «ما در اینجا برای انجام عبادات، آنگونه که می‌خواهیم آزادیم. سازمان‌های دولتی واقعا کمک کرده‌اند تا احساس کنیم آزادیم.»
مسلمانان نمی‌توانند بدون اجازه و دلیل موجه در این مراسم شرکت کنند و برای همین برخی از کارکنان ارمنی، در تنها جاده منتهی به محل، همه چیز را کنترل می‌کنند. در پایان جاده، بازدیدکنندگان وارد دنیای مسیحی متفاوتی می‌شوند.
مهندس وارطان می‌گوید: «تعداد زیادی از نقاط گوناگون جهان به اینجا می‌آیند و ما پذیرای همه آنان هستیم. مقامات نیز اجازه جدا کردن مردم را می‌دهند تا ما راحت باشیم.»
ایران همیشه تأکید کرده است که به مسیحیان، یهودیان و زرتشتی‌ها، آزادی کامل در انجام امور مذهبی را داده است، هرچند شمار بسیاری از این اقلیت‌ها در سال‌های اخیر از ایران مهاجرت کرده‌اند.
حضور ارمنی‌ها در شمال ایران، به هزاران سال پیش بازمی‌گردد و شاه عباس در قرن هفدهم، صدها ارمنی را به پایتختش در اصفهان برد.
